PET-CT Nedir? Ne Demek?
İnsanların vücutlarında yer alan organların ve dokuların fonksiyonlarının incelenmesi, sonrasında da bunların değerlendirilebilmesi amacı ile kullanılan görüntüleme yöntemi pet ct olarak tanımlanır. Vücutta bulunan hücresel aktivitelerin anatomik yapı ile beraber incelenmesi sayesinde mevcuttaki hastalıkların daha doğru ve net şekilde tespit edilmesi mümkün hale gelmiş olur.
İki farklı görüntüleme yönteminin birleştiği bu görüntüleme yönteminde PET (Pozitron Emisyon Tomografi) ile CT (Bilgisayarlı Tomografi) kullanılır. Böylece hastalıkların aktif olup olmadığı ve nerede olduğu ile alakalı bilgiler elde edilmiş olunur.
PET-CT Taraması Neden Yapılır?
Aktif olarak yapılan pet ct taramalarındaki temel amaçlardan biri kanser tanısı ve takibinin yapılmasıdır. Tümörün yeri ve boyutu başta olmak üzere kanserin kaçıncı evrede olduğu, tümörün huyunun belirlenmesi, tedavinin yanıtının izlenmesi ve tedavi sonrasında yenileme riskinin değerlendirmesi adına pet ct yapılır.
Parkinson, Alzheimer ve epilepsi gibi nörolojik hastalıklarda odak yerinin belirlenmesi için de bu görüntüleme yöntemi tercih edilir. Nedeni tam olarak bilinmeyen iltihaplar, ateşli hastalıklar ve implant enfeksiyonlarını yanı sıra kalp damar hastalıklarında müdahaleye ihtiyaç olup olmadığı, kalp kasının durum değerlendirmesi için de pet ct tercih edilir.
PET-CT Uygulama Alanları Nelerdir?
Modern tıptaki en gelişmiş görüntüleme yöntemleri arasında yer alan pet ct, farklı hastalıkların tanısı başta olmak üzere evreleme ve tedavi takibi sürecinde sıklıkla tercih edilir. Başta kanser hastalıkları (onkoloji) olmak üzere kardiyoloji (kalp hastalıkları), nöroloji (beyin hastalıkları), iltihabi ve enfeksiyon hastalıkları, kemik ve eklem hastalıkları, ameliyat planlamaları için rehberlik, tiroit nodüllerineki kötü huylu risk değerlendirmesi için pet ct tercih edilir.
PET-CT Özellikleri Nelerdir?
BT ve PET cihazlarının aynı anda çalıştığı pet ct ile beraber hem anatomik hem de fonksiyonel görüntüler elde edilir. Hücrelerin var olan enerji tüketimlerine göre aktif hastalıklarına olan odaklıkları görülür. CT bileşeni sayesinde organların sınırları ve yapıları net olarak görülür. Tüm vücudun aynı anda incelenebildiği pet ct ile beraber birçok hastalık klinik belirti vermeden tespit edilebiliyor.
Kanser gibi hastalıklarda kullanılan pet ct sayesinde radyoterapinin ya da ilaçların tam olarak işe yarayıp yaramadığı ile alakalı çok daha iyi bilgileri elde edilmesi mümkün olur. İşlem sonucunda herhangi bir acı ya da ağrı hissi olmaz, yalnızca başlangıçtaki iğne kimi hastalara küçük bir rahatsızlık verebilir.
PET-CT Nasıl Çekilir?
Herhangi bir sorun olmadan çekim işleminin yapılabilmesi için doktor tarafından verilen pet ct talimatlarına uyulması gerekir. Çekim işlemi öncesinde glikoz benzeri FDG içerikli radyoaktif madde kişiye damardan verilir. Bu madde vücutta başta kanser hücreleri olmak üzere aktif hücrelere gidip oralarda birikir.
Yaklaşık 1 saatlik süre boyunca beklendikten sonra kişi pet ct cihazına alınır. 20 – 30 dakikalık sonrasındaki görüntüler uzmanlar tarafından analiz edilir. Çekim esnasında hareketsiz durmak oldukça önemlidir. Cihazda iken hareket edilmesi halinde tam olarak istenilen düzeyde görüntüler elde edilemeyebilir. Bunun sonucunda tam olarak sonuçların elde edilmesi adına tekrar çekim talep edilebilir.
PET-CT Neden Çekilir?
Vücutta tümör olup olmadığı, tümörün hangi evrede olduğu, metastaz yapıp yapmadığı, yapılan tedavinin ne kadar etkili olduğu ve kanserin tekrar edip etmediği gibi konularda pet ct ile gerekli bilgiler elde edilebilir. Epilepsi odağının tam lokalizasyonu, beyindeki tümörlerin doğru şekilde değerlendirilmesi, demans ve Alzheimer türlerinin ayrımı, koroner arter hastalıklarının net şekilde değerlendirilmesi gibi aşamalarında da pet ct kullanılır. Sebebi bilinmeyen ateş, vaskülit ve sarkoidoz, protez enfeksiyonlarının bulunması gibi durumlarda da net şekilde teşhisin yapılabilmesi adına da pet ct tercih edilir.
PET-CT Hangi Hastalara Çekilir?
Herhangi bir hastalığın vücutta nerede olduğu, yayılım durumu ve aktivitesinin tespit edilebilmesi adına pet ct kullanılır.
- Kanseri şüphesi bulunan kişiler, tanısı konulan kanser hastalarının hangi evrede olduğu, tedavinin planlanması, tedaviye vücudun verdiği yanıtın izlenmesi, tedavi sonrası kontrol
- Epilepsi hastalarında nöbetin beyinde bulunan yerinin belirlenmesi, Parkinson tarzı hastalığı bulunanlar, beyin tümörünün yerinin belirlenmesi
- Kalp krizi geçmişi bulunanlar, kalp damar tıkanıklığı olanlar, kalp kasında iltihap bulunanlar
- Nedeni bulunmayan yüksek ateşli hastalarda, vaskülit ve sarkoidoz gibi iltihabi hastalıklar, protez, tıbbi implant ve kalp pili enfeksiyon şüphesi olanlar
- Kemik metastazı ve kemik tümörleri riski bulunanlar, kemik iltihabı şüphesi olanlar
İçin hastalıklar ve şüphe oluşumları için yapılan incelemeler sonucunda pet ct taraması yapılır.
PET-CT Taraması Yaptırmadan Önce Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kişinin pet ct taramasına girmeden önce en az 4 – 6 saat aç olması gerekir. Özellikle diyabet hastalarının tarama öncesinde kan şekeri mutlaka kontrol altına alınmalıdır. Çekim öncesi ağır egzersizden kaçınılmalıdır. Gebelik gibi bir durum varsa bu mutlaka doktora iletilmelidir. Çünkü yapılacak olan pet ct radyasyon içerdiği için farklı sorunlar kendini gösterir.
PET-CT Sonrası Yapılması Gerekenler
Kısa süreler içerisinde yapılacak olan pet ct çekiminin sonrasındaki ilk 24 saat son derece önemlidir. Bu süreçte radyoaktif madde hızlıca vücuttan atılmalı, radyasyon çevreye yayılmamalı ve kişisel sağlık korunmalıdır. Gerçekleştirilecek pet ct sonrasında günde en az 2 – 2.5 litre su içilmelidir.
İlk gün sık şekilde idrara çıkmak ve bol su içmek, maddenin hızlı şekilde vücuttan atılmasını sağlar. İdrar için tuvalete gidildiği zaman mutlaka sifon 2 kere çekilmeli ve eller iyice yıkanmalıdır. Kişinin pet ct çekimi sonrasındaki ilk 6 – 24 saat aralığında küçük çocuklardan, bebeklerden ve hamilelerden uzak olması ve gereksiz düzeyde yakın temastan kaçınması önemlidir.
Bazı kişiler pet ct sonrasında yorgunluk hissedebilir. Baş dönmesi, yorgunluk hissi geçici olup dinlenme sonrasında ortadan kalkar. Çocuk emziren kişilerin çekim sonrasında 12 – 24 saatlik süre boyunca emzirmeye ara vermesi ve sütü sağıp atması gerekir. Düşünülenin aksine pet ct çekimi ardından araç kullanımında herhangi bir sorun söz konusu olmaz. Tedbir amaçlı kısa süreli dinlenme ardından araç kullanılır. Az olarak yapılan çekim ardından ise hafif bir öğün alınabilir.
PET-CT’nin Avantajları Nelerdir?
Pozitron Emisyon Tomografisi – Bilgisayarlı Tomografi olarak tanımlanan pet ct, yalnızca yapısal değil aynı zamanda fonksiyonel bilgileri ortaya koyar. Dolayısıyla hastalığın hem ciddiyeti hem de yeri konusunda net bilgiler elde edilir. Hastalığın tam belirtiler vermediği dönemlerde pet ct ile beraber hücresel düzeyde saptama yapılabilir. Kanser hastaları için bu çekim büyük bir öneme sahiptir. Çünkü yapılacak çekim ile beraber yalnızca yayılım değerlendirmesi yapılmaz.
Aynı zamanda tedavi sonrasında tümörün aktifliği ile alakalı bilgiler de elde edilmiş olunur. Hastalığın en aktif olduğu bölge belirlenir ve cerrahi planlama ya da biyopsi planlaması sürecine yardım eder. Kısa sürede sonuç veren pet ct taramasında farklı hastalıkların tanı ve tedavi planlaması da en etkili şekilde yapılabilir.
PET-CT Yan Etkileri Nelerdir?
Tam olarak pet ct ile alakalı bilgi sahibi olmayan kişiler, bu çekimin ciddi düzeylerde yan etkilere sahip olduğunu düşünebilirler. Gerçekte ise doktor ile yapılacak görüşme sonrasında yalnızca çok gerekli görüldüğü durumlarda pet ct çekimi yapılır ve beraberinde gelen yan etkiler oldukça azdır. Düşük dozda X ışını ve radyoaktif içeren bu çekim hamile ve çocuklarda yalnızca gerekli görüldüğü durumlarda kullanılır. İşlem esnasında ağrı olmaz. Yalnızca maddenin vücuda verilmesi adına damar yolu açımında kişi acı hissedebilir.
FDG’nin vücuda girmesinde sonra bazı kişilerde kısa süreli baş dönmesi ya da bulantı hissi ortaya çıkabilir. Kontrast madde ile pet ct çekimi yapılırken alerjik ve ciddi reaksiyon ortaya çıkma olasılığı son derece nadirdir. İşlem öncesinde gerçekleştirilen incelemeler sayesinde olası riskler ve bunların en aza indirilmesi hedeflenir.
PET-CT Ve Pet-Bt Arasındaki Fark Nedir?
Birçok insan pet ct ile pet bt arasında ciddi farkların var olduğunu düşünebilirler. Ancak bu iki kavram temelde aynı şeyi ifade eder. Yani işlevsel ya da teknik anlamda aralarında herhangi bir fark bulunmaz. İki farklı tanımın olmasındaki temel neden ise dil farkıdır. Pet Bt Pozitron Emisyon Tomografisi – Bilgisayar Tomografi olarak Türkçe isimlendirilirken pet ct ise Positron Emission Tomography – Computed Tomography olarak isimlendirilir. Bunun dışında pet ct ve pet bt arasında herhangi bir fark bulunmaz.
PET-CT Ve MR Arasındaki Farklar Nelerdir?
Radyolojik görüntülemeler söz konusu olduğunda birçok kişi bu görüntülemelerin ya birbirinden çok farklı ya da aynı olduğu düşüncesine sahiptir. MR ile sadece yapısal dokular ve organlar görülürken pet ct ile beraber hem yapısal durum hem de metabolik aktivite görüntülenir. MR çekimi ile yüksek çözünürlüğe sahip yumuşak doku görüntüsü elde edilir.
Organların yapısı ise pet ct çekimiyle ortaya çıkartılır. Yapılan MR çekimi sayesinde MS, omurilik sorunları, kas – iskelet sistemi hastalıkları ve beyin tümörleri konularında bilgiler elde edilirken pet ct özellikle kanser tanısı, bunun evrelenmesi ve tedavi takibi sürecinde büyük bir öneme sahiptir.
MR radyasyon içermezken pet ct ise radyasyon içerir. Bununla beraber MR çekimlerinde açık ve kapalı olmak üzere cihaz seçenekleri olsa da bazı merkezlerde açık cihaz bulmak zordur. Bu da insanların kendilerini rahat hissetmedikleri bir çekim yapmaları anlamına gelir. Ancak pet ct esnasında tamamen kapalı olmayan bir cihazda gerekli olan çekim yapılır. Böylece insanlar çok daha konforlu bir alanda olurlar.
Pet Ct Fiyatı 2025
Çeşitli sağlık sorunları için tercih edilen pet ct çekimi ile alakalı birçok kişinin en fazla araştırdıkları konulardan bir tanesi fiyat oluyor. Ancak yapılacak araştırmalar ile de görülebileceği üzere fiyat konusunda çeşitli farklılıklar söz konusu olabilir. Genel olarak pet ct çekimi bazı kanser türleri ve hastalıklar için SGK tarafından ücretsiz şekilde karşılanır. Tabi ki bunun için belirli şartların sağlanıyor olması gerekir.
İnsanların pet ct çekimi için tercih ettiği merkez, bulunulan bölge, kullanılmakta olan teknoloji ve ek hizmetler gibi konular fiyatın değişmesinde önemlidir. Özel sigortası bulunan kişiler için pet ct fiyatı ise poliçe kapsamına göre değişir. Kimi sigortalar bu çekimi kapsarken kimisi çekim için ücretin tamamını ya da bir kısmını ödemek zorundadır.
Fiyatlar ile alakalı gerekli bilgileri en doğru şekilde almak isteyenler, mevcuttaki sigorta durumlarını ve çekimi yaptıracakları yeri göz önünde bulundurarak gerekli olan araştırmaları yapabilirler. Böylece net olarak fiyat bilgisi alıp buna göre doğru adımları atmaları çok daha kolay bir hale gelmiş olur.
Sık Sorulan Sorular
Hiçbir soru işareti ile karşı karşıya kalmak istemeyenlerin pet ct hakkında gerekli görülen bilgilere sahip olması önemlidir.
PET – CT Nedir?
Radyoaktif madde kullanılarak metabolik aktivitenin en iyi şekilde ölçülmesinin sağlayan ve BT ile birleştirilmiş ileri düzeyde görüntüleme yöntemidir.
PET-CT Kullanım Amacı
İnflamasyon, bazı nörolojik hastalıkların değerlendirilmesi, kanserin tanısı, evrelenmesi ve tedavi sürecinin takip edilmesi adına kullanılır.
PET-CT Çekimi Süresi
Hazırlık dahil olmak üzere yaklaşık 1.5 – 2 saatlik süreçte çekim tamamlanır. İlk önce damardan radyoaktif madde verilerek 1 saat beklenir ve ardından 20 – 40 dakikalık süreçte çekim tamamlanır.
PET-CT Çekimi Ağrılı Mıdır?
Çekim için damaryolu açılırken hissedilecek acı haricinde çekim esnasında herhangi bir ağrı hissi mevcutta olmaz.
PET-CT Çekimi Zararlı Mıdır?
Belirli düzeyde radyasyon içeren pet ct çekiminde kullanılan doz güvenli seviyelerdedir.
Gebeler PET-CT Çektirebilir Mi?
Genel olarak hamilelik döneminde pet ct çekimi önerilmez. Ancak acil durumlarda gerekli önlemler ile çekim yapılabilir.
Yukarıdaki yanıtlardan da görülebileceği üzere pet ct insana herhangi bir zarar vermeden çeşitli hastalıkların tanısı, tedavisi ve tedavi sonrası süreci için büyük bir öneme sahiptir. Her bir çekim öncesinde verilen kağıtta genel olarak çekimle alakalı gerekli bilgilendirmeler yapılır. Bunların dışında akılda yer eden sorulara cevap arayanlar doktorları ile iletişime geçebilirler.
PET-CT Kaç Günde Çıkar?
Görüntülenme merkezinin yoğunluğu, raporu yorumlayacak uzman hekimin durumu ve işlemlerin aciliyetine bağlı olarak pet ct sonuçları çıkar. Genel olarak 1 – 3 gün içerisinde sonuçların çıktığı görülebilir. Sonuç sürecinde ilk olarak görüntüleme işlemi tamamlanır. Elde edilen pet ct ham görüntüleri, radyolog ya da nükleer tıp uzmanı tarafından detaylı şekilde değerlendirilir.
Bunun ardından pet ct yazılı raporu hazırlanarak sisteme girilir. Genel olarak hastanelerde çekilecek olan pet ct sonucu ile alakalı bilgilendirme hastaya yapılır. Daha sonrasında da doktor ile iletişime geçilir.
Bazı durumlarda 3 – 4 günlük süre geçmesine rağmen sonuç ile alakalı gerekli bilgilendirmelerin yapılmadığı olabilir. Böylesi zamanlarda ise çekimi yapan yerle iletişime geçilerek sonuçlar hakkında akılda yer eden soruların cevaplandırılması tavsiye edilir.
PET-CT Kaç Ayda Bir Çekilir?
Hastanın durumu başta olmak üzere hastalık tipi ve tedavi sürecine bağlı olarak pet ct çekimi tamamen özel olarak planlanır. Ancak genel olarak kanser tanısı ve evreleme sürecinde ilk tanı için bir kere pet ct çekimi yapılır.
Tedavi takibinde ise 3 ila 6 aylık süreli aralıklarda kontrol amaçlı pet ct çekimi gerçekleştirilir. Hastalığın geri dönmesi gibi bir risk söz konusu ise klinik bulgulara ya da diğer testlere bakılır. Daha sonrasında da sonuçlar incelenir ve gerekli görülmesi halinde pet ct tercih edilir.
BT kaynaklı radyon ve radyoaktif madde içermesinden dolayı pet ct çekimlerinde doktorlar gereksiz tekrarlardan kaçınırlar. Doktor, çekim için tekrardan yapılacak çekimle beraber gelecek olan potansiyel riskleri karşılaştırır ve buna göre gerekli görülen kararı verir.
PET-CT Ne İçin Çekilir?
Diğer görüntüleme yöntemleri ile karıştırılabilen pet ct içerisinde hem Pozitron Emisyon Tomografisi hem de Bilgisayarlı Tomografi teknolojisi yer alır. Böylece hastalıkların yapısı ile aktifliğinin aynı anda görüntülenmesi mümkün hale gelmiş olur. Genel olarak pet ct kanserin tanısı ve evrelemesi sürecinde son derece büyük bir öneme sahiptir.
Yapılan çekim ile beraber kanserin bulunup bulunmadığı belirlenirken aynı zamanda evresi ve metastaz olup olmadığı da anlaşılır. Aynı zamanda pet ct ile beraber gerçekleştirilen radyoterapi ya da kemoterapi sonrasında tedaviye yanıt verip vermediği de ortaya çıkar. Hastalığın iyileşmesi sonrasında nüksetmesinden şüphelenilmesi durumunda da çekilen pet ct ile tekrar değerlendirme işlemi yapılır.
Nörolojik hastalıklarda beyin aktivitesinin gösterilmesi adına sıklıkla pet ct kullanılır. Başta Alzheimer olmak üzere Parkinson ve türevi hastalıklar, beyin tümörleri, epilepsi odağı lokalizasyonu için çekilir.
Kalp kasının canlılığının değerlendirilmesi, kalp krizi sonrası hangi dokuların kurtulabileceği, zor olarak görülebilen enfeksiyonların tanısının koyulabilmesi adına da pet ct çekimi tercih edilir. Doktorun yapacağı muayene ve çeşitli testler sonrasında gerekli görmesi halinde pet ct çekimi talep eder.
PET-CT Ne Kadar Sürer?
Genel olarak bakıldığı zaman pet ct süreci yaklaşık olarak 1,5 – 2 saat aralığındadır. Ancak tüm bu süreçte pet ct çekimi yapılmaz. Çekim öncesinde ilk aşamada vücuda damar yolu üzerinden radyoaktif madde enjeksiyonu yapılır. İlgili maddenin organlara en iyi şekilde dağılabilmesi adına sessiz ve karanlık bir odada kişinin pet ct çekimi öncesinde 45 – 60 dakika beklemesi gerekir. İlgili sürede kişinin mümkün olduğu kadar sessiz ve hareketsiz kalması önemlidir.
Hazırlık işlemi sonrasında ise kişi pet ct cihazına alınır ve böylece görüntüleme başlanır. Vücudun tamamının taranması 25 – 40 dakika sürebilir. Ancak belirli bir bölgenin pet ct çekimi yapılacaksa süre daha kısa olur. İşlem tamamlandıktan sonra damar yolu çıkartılır ve kişi hemen taburcu edilir.
PET-CT Hangi Hastalıklarda Kullanılır?
Başta kanser çeşitleri olmak üzere kardiyolojik hastalıklar, nörolojik hastalıklar, enfeksiyon ve inflamatuar hastalıklar için aktif olarak pet ct kullanıldığı görülebilir. Bunların yanı sıra kanser şüphesi olan ancak MR ya da BT çekimlerinin yetersiz kaldığı durumlarda, metastaz aranması için bilinmeyen primer tümör çeşitlerinde, klinik bulgular ile açıklanamayan gece terlemesi, kilo kaybı gibi durumlarda da pet ct kullanılır.
Kanserde pet ct kullanımı ile beraber yalnızca ilk tanı ve evreleme sürecinde sonuçlar elde edilmez. Bununla birlikte tedavi sonrasında kalıntı hastalık olup olmadığı, metastaz taraması, hastalığın nüks edip etmediği gibi durumlarda da pet ct kullanılarak gerekli araştırmalar yapılır.
PET-CT Sonuçları Kesin Midir?
Düşünülenlerin aksine pet ct sonuçları son derece güvenilir olsa da %100 olarak kesin tanıyı ortaya koymaz. Yapılacak olan pet ct ile beraber tanı desteklenir ancak tanının kesinleşmesini sağlayan tek test şeklinde kabul edilemez. Diğer tıbbi testlerde olduğu gibi pet ct içerisinde yanılma payı ve sınırlamalar bulunur.
Testin duyarlılık düzeyi son derece yüksektir. Özgüllük ise kimi durumlarda orta – yüksek seviyelerde olur. Çekilen pet ct içerisinde iltihap, enfeksiyon ya da kimi iyi huylu durumlarda aktif tarzı bir görünüm oraya çıkabilir. Kesin tanının koyulabilmesi adına pet ct ile beraber diğer testlerin de yapılıp değerlendirilmesi her zaman büyük öneme sahiptir.
PET-CT Çekiminde Kanser Nasıl Anlaşılır? PET /CT Neyi Gösterir?
Kanserli hücreler genel olarak normal hücrelere nazaran daha fazla ve hızlı şeker tüketme eğilimi gösterirler. Bundan dolayı pet ct çekimi esnasında kanserli bölgeler daha parlak bir görünüme erişir. PET, hücrelerdeki şeker tüketimini gösterirken BET ise vücudun anatomik yapısının görülmesini sağlar.
Yapılmakta olan pet ct çekimi ile beraber ise yalnızca kanserli hücrelerin nerede olduğu değil aynı zamanda ne kadar aktif olduklarına dair bilgiler elde edilmiş olur. Hazırlanılan pet ct raporunda “SUV max” değeri bulunur. Bu değer de bölgede var olan glukoz tüketim yoğunluğunu ölçer ve 2.5 – 3 üzeri oran kanser şüphesini arttırır. Fakat bu aşamada her yüksek SUV oranının kanser anlamı taşımadığı bilinmelidir.
CT kısmının aktif olması ise hangi organda ve ne büyüklükte bir alan olduğu öğrenilir. Çekilen pet ct sırasında normal dokular hafif gri tonlara sahiptir. Aktif kanserli olan alanlar ise kırmızı, parlak sarı – turuncu renge sahiptir. Bunlarla beraber metastaz için pet ct çekildiğinde ilgili bölgeler parlak görünür.
PET-CT Kanser Teşhisi İçin Kesin Sonuç Verir Mi?
Kanser genel olarak insanların en fazla korktuğu ve mümkün olan en kısa sürede tanı ve tedavisinin olmasını gerektiği hastalıklardan bir tanesi olarak görülüyor. Bundan dolayı da pet ct gibi görüntülemeler sonucunda ne kadar kesin sonuçlar alabileceklerine dair net olarak bilgi sahibi olmak istiyorlar. İncelemeler ile de görülebileceği üzere pet ct sayesinde vücutta bulunan hücrelerin şeker tüketiminin ölçülmesi mümkün olur.
Kanserli olan hücreler genel olarak yüksek oranda glukoz tüketir. Uzmanlar tarafından yapılan pet ct çekim ile beraber de ilgili bölgeler çok daha aktif bir görüntüye sahip olur. Ancak bu aşamada üzerinde dikkatlice durulması gereken bazı detaylar bulunuyor.
Bu detayların ilki, pet ct çekimlerinde iltihap, travma, enfeksiyon tarzı kanser dışı durumlarda da ilgili hücreler şeker tutma eğiliminde olabilir. Aynı zamanda beyin gibi yüksek metabolizmaya sahip olan organlar pet ct sonrasında yanlış yorumlanmaya müsaittir. Kimi iyi huylu tümörler pet ct esnasında aktif FDG tutulumunda olabilir. Kimi düşük dereceli olan kanser türleri de çekim sonrasında görülmeyebilir.
Çekimler sonrasında şüpheli bölgeler ortaya çıkartılır. Fakat tek bir çekim ile beraber istenilen sonuçların elde edilmesi gibi bir durum asla söz konusu olmaz. Doktorlar da bu aşamada kesin tanıyı elde etmek adına farklı incelemeleri ve testleri de bunun yanında yapar.
PET-CT Çektirmek Zararlı Mı?
Modern tıp söz konusu olduğu zaman kullanılan tekniklerin tamamında temel amaç insanların yaşamış oldukları ya da yaşayabilecekleri sağlık sorunlarına karşı en iyi adımların atılmasıdır. Ancak çok fazla yöntem şu an ön planda olsa da bunların hepsi istekleri yerine getirip getirmeme anlamında akıllarda çeşitli soru işaretlerini barındırabiliyor.
Akıllarda soru işaretleri oluşturan görüntülemelerden biri de pet ct için oluyor. Bu görüntüleme genel olarak güvenli olarak tanımlanır. Özellikle de modern cihazların kullanılması sayesinde düşük doz radyasyon ile çekim işlemi gerçekleştirilir. Bununla beraber radyoaktif maddeler oldukça kısa bir süre içerisinde vücuttan atılabilir.
Olası zararın ortadan kaldırılması adına dikkat edilmesi gereken en önemli detaylardan biri ise bol miktarda su içmek ve idrara çıkmak olarak tanımlanabilir. Günlük 2.5 – 3 litre su içilmesi ile beraber böbrekler tarafından kontrast maddenin vücuttan atılımı ciddi düzeyde hızlanır. İlk 48 saatlik süreçte doktor tarafından belirtilen detaylara dikkat edilmesi ile beraber kişiler hem kendileri hem de çevresindekiler ile alakalı hiçbir olumsuz sonuç çıkmadan süreci tamamlar.
PET-CT Çekilen Kişi Kaç Saat Radyasyon Yayar?
Çeşitli hastalıklar ile alakalı tanıya yardımcı olunması için çekilen pet ct sonrasında insanlar genel olarak ilk 4 – 6 saatlik süreç boyunca düşük düzeylerde radyasyon yaydığı bilinir. Lakin bu radyasyon miktarı korkulacak düzeyde değildir ve son derece kısa bir süre içerisinde vücuttan atılır. Çekim sonrasındaki 24 saatlik süre içerisinde damardan verilmiş olan FDG’nin yaklaşık olarak %90’dan fazlası ter ve idrar yolu ile vücuttan atılır. 48 saat sonrasında ise vücut artık tamamen temiz olup radyasyon miktarı yok denecek kadar az seviyelere inmiş olur.
Bilinenin aksine görüntüleme sonrasında kişilerin normal teması genel olarak güvenlidir. Fakat bağışıklığı baskılanmış olan hastalar, bebekler ve küçük çocuklar ile hamile kadınlara bu süreçte geçici olarak yakınlaşılmaması tavsiye edilir. İlk 6 saatlik süreçte yakın temas sınırlandırılır. İlk 24 saat ise uzak durulması gereken kişiler ile aynı yatakta uyunmamalı ve uzun süreli fiziksel temastan kaçınılmalıdır.
PET-CT Çekilmeden Önce Su İçilir Mi?
Tam anlamıyla pet ct ile alakalı bilgi sahibi olmayan kişiler, çekim öncesinde hangi detaylara dikkat etmesi gerektiğini bilemiyor. Kişinin pet ct çekimi öncesinde belirli bir süre aç kalması gerektiğini bilenler, aynı şeyin su içme konusunda da olduğu düşüncesindeler. Ancak çekimden önce şekersiz ve katıksız şekilde su içmek her zaman önerilir. Ancak çekim öncesinde meyve sulu, gazlı ve şekerli içeceklerin hiçbir şekilde tüketilmemesi gerekir.
Bazı insanlar şekersiz olması şartı ile çay ya da kahve içebilecekleri düşüncesinde olabiliyorlar. Gerçekte ise pet ct çekilmeden önce hiçbir şekilde çay ve kahvenin tüketilmemesi oldukça önemlidir. Bazı insanlar pet ct öncesinde neden aç olmaları gerektiğini bilemiyor. Bunun temel nedeni ise verilecek pet ct ilacının damardan alındıktan sonra tam olarak organların görünmesidir.
PET-CT Çektirmek Ağrılı Bir İşlem Midir?
Birçok insan pet ct çekiminin ağrılı ve acılı bir süreci beraberinde getirdiği düşüncesinde olabiliyor. Gerçekte ise pet ct konforlu ve küçük bir ağrı harici acısız bir süreçtir. Görüntüleme işlemi esnasında kişi cihazın içerisine yatırılır ve bu esnada hiçbir şey hissetmez. İşlem esnasında vücuda hiçbir müdahalede bulunulmaz.
Yalnızca damar yolunun açılması sürecinde bazı kişiler hafif bir acı hissi ile karşı karşıya kalabilir. Ancak bunun dışında pet ct çekimi sırasında herhangi bir olumsuz durum meydana gelmez. Kişi yalnızca pet ct çekiminde belirli bir süre hareketsiz yattığı için sıkıcı şekilde zaman geçirir. Lakin çekim sonrasında herhangi bir olumsuzluk kendini göstermez.
PET-CT Çocuklar İçin Güvenli Midir?
Başta pet ct olmak üzere radyasyon içerikli olan uygulamalar genel olarak çocuklar için sınırlı olan durumlar için tercih edilir ve gereksizse kesinlikle yapılmaz. Düşük dozda dahi olsa iyonize radyasyon içeren pet ct için çocuklar yetişkinliklere nazaran çok daha duyarlı ve hassas bir yapıdadır. Ancak çocukluk çağı kanserleri, tedaviye alınan yanıtlar ve tekrardan bu hastalıkların nüks şüphesinin olduğu durumlarda gerekli önlemler alınarak pet ct çekimi yapılır.
PET-CT Sonrası Radyasyon Ne Kadar Sürede Vücuttan Atılır?
Yapılacak olan pet ct taraması ile beraber vücuda verilen radyoaktif madde, yaklaşık olarak birkaç saatlik süre zarfında büyük oranda atılmış olur. Ancak radyasyonun tamamen vücuttan atılabilmesi kişinin sıvı alımına ve böbrek fonksiyonlarına bağlı olarak 24 – 48 saat sürebilir. Hızlı bir şekilde radyasyonun vücuttan atılabilmesi adına mutlaka bol su içilmeli ve sık şekilde idrara çıkılmalıdır. Böylece pet ct sonrası ilgili maddenin böbrekten atılım süreci çok daha hızlı gerçekleştirilir.
PET-CT Gebelikte Yapılabilir Mi?
Düşük düzeyde dahi olsa radyasyon ve pet ct esnasında radyoaktif madde kullanımından kaynaklı, gebe olan kadınlar için bu tarama yapılmaz. Çünkü gelişim sürecindeki fetüs için potansiyel riskler ortaya çıkabilir. Ancak gebenin hayatını riske edecek düzeyde bir hastalığın olması ve pet ct çekimi olmadan doğru teşhisin konulamadığı durumlarda doktor tarafından verilecek karar ile özel önlemler alınarak çekim yapılabilir. Çekim öncesinde gebeye kurşun önlük giydirilir ve verilen doz da en az seviyeye indirilir.