Kortizol Testi nedir?
Kortizol Testi; halk arasında stres testi hormonu olarak da adlandırılan ve sıklıkla uygulanan testlerden biridir. Bu test aracılığı ile kişilerin sadece fiziksel değil mental rahatsızlıklarının da teşhisinin koyulması hedeflenmektedir. Hipofiz bezinde ya da adrenal bezi ile ilgili sorun yaşanması durumunda bakılan bir testtir.
Özellikle de cushing ve addison hastalıklarının teşhisi ve tedavisi sürecinde kortizol oranına bakılmaktadır ve bu test hastalık hakkında birçok detaya inmektedir. Bu tür durumlar kortizol testi ile belirlenir.
Kortizol Testi nasıl yapılır?
Testin yapılması son derece kolay ve basittir. Farklı numuneler ile bu testi yapmak mümkündür. Kan, idrar ve tükürük ile birlikte bu testler yapılır. Testin yapılabilmesi için öncelikle doktorun talep etmesi gerekmektedir.
Test sırasında hangi numune gerektiği ise doktor tarafından karar verilen bir detaydır. Testin doğru bir şekilde yapılabilmesi için kişilerin ön hazırlık yapması gerekmektedir. Çünkü kullanılacak olan numuneye göre kişilerin dikkat etmesi gereken bazı detaylar mevcuttur.
Kortizol Testi saat kaçta yapılır?
Birçok hastalıkta teşhis ve tedavi aşamasında önemli bir test olması ile birlikte testin uygulama noktoları da diğer testlerden biraz daha farklı olmaktadır. Günlük yaşantımız da farklı nedenlerden dolayı kortizol hormonunda değişiklikler olabilmektedir.
Hormonunu yüksek olacağı saatlerde yapılmaya özen gösterilen bir testtir. Bu nedenle de sabah saatlerinde 2 defa ve öğleden sonra ise 2 defa olacak şekilde yani bir günde 4 defa yapılan bir işlemdir. İdrar numunesi aracılığı ile yapılan işlemlerde ise sabah başlanmaktadır.
24 saatte hastadan düzenli olarak alınarak yapılan bir işlemdir. Tükürük numunesi ise daha farklı bir zaman diliminde yapılmaktadır. Kortizol seviyesinin düşük olduğu zaman diliminde yani gece saatlerinde yapılmaktadır. Tükürük numunesinden önce kişilerin 20 dakika öncesinde yeme içme gibi faaliyetleri kesmesi gerekir.
Kortizol kan testi
Kişilerin kortizol oranı kişilerden alınan numuneler ile birlikte belli olmaktadır. Numunenin farklı olması sonuçta bir değişiklik yapmaz. En çok tercih edilen yöntem ise hastalardan kan örneği alınarak incelenmesidir.
Kan testleri genellikle sabah saatlerinde yapılan bir test olmakla beraber hastaların aç karına bu testi yaptırması gerekmektedir. Kişilerden alınan kan örneğinin incelenmesi sonucunda kişilerin sahip olduğu birçok hastalığın teşhis edilmesi mümkün hale gelmektedir. Bu nedenle de kortizol için kan testi çok etkili bir test yöntemi olmakla beraber diğer testlerle aynı sonucu gösterecektir.
Kortizol baskılama testi
Vücutta aşırı derecede kortizol düzeyi söz konusu olduğu zaman cushing hastalığına neden olabilmektedir. Bu hastalığın tanısının konulması aşamasında kişilerin kan testinin incelenmesi mutlaka uzman bir doktor tarafından yapılmalıdır.
Fiziki muayene ve kan testinin yetersiz görünmesi durumunda tükürük ve baskılama testlerine de ihtiyaç duyulmaktadır. Baskılama testi ise hastanın gece geç saatlerde alınan kan örneği ile yapılan önemli bir testtir. Örnek alınmadan öne hastaya bir hap verilmektedir.
Kortizol tükürük testi
Hastaya uygulanan diğer bir alternatiftir ve gece geç saatlerde yapılmaktadır. Tükürük testinden 15 ile 20 dakika önce yemek yemek ve diş fırçalama gibi işlemlerini bırakması gerekmektedir. Akşam 23.00 itibari ile hastalardan örnekler alınmaya başlanmaktadır.
Numuneler bir çubuk aracılığı ile hastalardan alınarak güvenli bir kabın içerisine konulmaktadır. Bu sayede numunenin hiçbir faktöre maruz kalmaması sağlanır. Elde edilen numuneler en kısa sürede laboratuvara gönderilerek incelenmesi sağlanır.
Kortizol Testi normal değerleri
Kortizol ölçümü yapılan testlerde normal değer sabah saatlerinde 0,25-0,60 şeklinde olmakta iken akşam saatlerinde ise bu oran 0,04 – 0,13 aralığında olmaktadır. Yani normal değerler testin yapıldığı zaman zarfına göre değişiklik göstermektedir. Testi değerlerinin yapılma koşullarına bağlı olarak değerlerdirilmesi ve mutlaka uzman tarafından yorumlanması önemlidir.
Kortizol Testi aç karnına mı olur?
Bazı testlerde aç veya tok karına olmak sonuçlara etki eden önemli bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu noktada ise kortizol için uygulanan testte aç karına olmak önemlidir. Ancak kan testleri için bu duruma dikkat edilmesi daha önemlidir.
Kan testleri öncesinde kişilerin aç olması testin sonuçlarının doğru olması açısından çok önemlidir. Fakat tükürük alınan testlerde bu süreç 20 dakikaya kadar inebilmektedir. Bu noktada gerekli olan bilgilendirmeler kişilere yapılmaktadır. Aksi taktirde yanlış bir sonuç alınabilmektedir.
Kortizol Testi kaç olmalıdır?
Kortizol oranı vücudumuz için büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle de doktorlar belirli hastalıkların teşhisi için kortizol seviyesinin ölçümünü görmek istemektedir. Normal değer hangi saatte yapıldığı ile de ilgili olan bir durumdur.
Kortizol ölçümü yapılan testlerde normal değer sabah saatlerinde 0,25-0,60 şeklinde olmakta iken akşam saatlerinde ise bu oran 0,04 – 0,13 aralığında olmaktadır. Yani normal değerler testin yapıldığı zaman zarfına göre değişiklik göstermektedir.
Testi değerlerinin yapılma koşullarına bağlı olarak değerlerdirilmesi ve mutlaka uzman tarafından yorumlanması önemlidir. Eğer kişilerin değerleri normal ise ve herhangi bir yükseklik, düşüklük yok ise hastalara gerekli olan bilgiler verildikten sonra bu konuda bir rahatsızlığı olmadığı bildirilir.
Kortizol Testi Fiyatları 2024
Test fiyatları belirli etkenlere göre de şekillenebilmektedir. Özel ve devlet hastanelerinde yapılan bir testtir. Ve bu noktada önemli test fiyatı farklılıkları olabilmesi söz konusudur. Testler için internette güncel ve geçerli bir fiyat bulunmamaktadır. Kortizol testi fiyatları 2024 hakkında bilgi almak için hastanelerin aranması veya iletişime geçilmesi gerekebilir.